Mô hình Xoắn động (Spiral Dynamics) là một lý thuyết về sự tiến hóa của ý thức con người, được khai sinh vào những năm 1960 bởi nhà tâm lý người Mỹ Clare W. Graves. Lý thuyết này chia sự tiến hóa của ý thức con người thành những bậc kế tiếp nhau, được hình tượng hóa bởi những màu khác nhau, tương ứng với những giai đoạn phát triển mà mọi người đều phải trải qua. Mỗi giai đoạn này có một hệ giá trị cốt lõi đặc trưng, gọi là Vmeme. Việc sử dụng màu sắc là để giảm bớt sự phân biệt đối xử và thúc đẩy tương tác hiệu quả hơn trong quá trình phân loại con người.
Theo Mô hình Xoắn động, con người phát triển qua tám bậc ý thức khác nhau. Mặc dù các bậc này liên tiếp về thời gian, nhưng có thể tái kích hoạt tùy thuộc vào môi trường và nhu cầu cá nhân. Mỗi bậc đều cung cấp nền tảng cần thiết để xây dựng các cấp ý thức tiếp theo. Thông thường, để tiến hóa tinh thần toàn diện, con người không thể bỏ qua bất kỳ bậc nào. Tuy nhiên tốc độ tiến hóa nhanh hay chậm ở từng bậc là có thể điều chỉnh được bằng hiểu biết và khả năng tự nhận thức của từng cá nhân.
Có cơ sở lý thuyết vững chắc và bề dày lịch sử nghiên cứu đáng kể, Mô hình Xoắn động giúp giải thích cách mà con người phản ứng với cuộc sống và cách chúng ta có thể tương tác hiệu quả với những người xung quanh. Lý thuyết này đã trở nên phổ biến, được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, bao gồm trị liệu tâm lý, quản lý doanh nghiệp và kể cả chính trị.