Mô hình Xoắn động chia ra 8 bậc giá trị, mỗi bậc được biểu thị bằng một màu sắc và một ký hiệu gọi là vMeme. Bậc màu Xanh lá cây (Green) là bậc thứ sáu, được cho là xuất hiện khoảng 100 năm trước. Bậc màu Xanh lá cây tìm kiếm sự đồng thuận, hòa hợp cộng đồng và có ý thức mạnh mẽ về phát triển bền vững.
Tinh thần chủ đạo của bậc màu Xanh lá cây
Bậc Xanh lá cây xuất hiện ngay sau và có một số nét tương phản rõ rệt với bậc màu Cam (Orange). Khi vMeme Cam bật sáng, con người có khuynh hướng tập trung vào sự phát triển cá nhân, khoa học, công nghệ và thị trường. Bậc màu Xanh lá cây nhận ra những hạn chế và hậu quả tiêu cực của khuynh hướng đó, như lòng tham, cạnh tranh tiêu cực, bất công, khủng hoảng môi trường và niềm tin.
Nhìn chung, bậc màu Xanh lá cây có tinh thần chủ đạo là nhân văn. Họ rất coi trọng tinh thần đoàn kết và chia sẻ trong nhóm, nhắm đến sự đồng thuận, đặc biệt là giữa những người có chung mục tiêu – lý tưởng. Bậc này không thích sự cạnh tranh và thống trị cá nhân, mà muốn mọi người cùng hợp tác và thỏa hiệp để đạt được kết quả tốt nhất cho tập thể. Bên cạnh đó, họ có ý thức mạnh mẽ về phát triển bền vững. Bậc màu Xanh lá cây có ý thức cao về sự liên kết và tương tác giữa con người và môi trường. Họ ủng hộ những chủ nghĩa như bình đẳng, nhân quyền, bảo vệ thiên nhiên… Họ cũng thích những hoạt động như tình nguyện, từ thiện, hợp tác xã… để góp phần xây dựng một xã hội công bằng, hòa bình và bền vững.
Các đặc điểm nhận dạng bậc màu Xanh lá cây
- Quyết định dựa trên sự đồng thuận của tất cả. Bậc màu Xanh lá cây không tin vào sự quyết định đơn độc hay thiên vị của một cá nhân hay một nhóm nào. Bậc này muốn mọi người đều có tiếng nói và quyền bầu cử trong việc đưa ra những quyết định quan trọng. Họ thường sử dụng những phương pháp như hội thảo, hội nghị, bỏ phiếu… để thu thập ý kiến và đạt được sự đồng thuận của tất cả.
- Đôi khi cũng có sự cạnh tranh xảy ra giữa các nhóm Xanh lá cây, nhưng động cơ sẽ không phải là quyền lợi cá nhân hay quyền lợi của cả nhóm, mà là vì lý tưởng họ đang thực hiện.
- Hướng đến tạo sự đa dạng cho nhóm. Xanh lá cây tin rằng tập hợp những con người khác nhau cùng làm việc là điều tuyệt vời, từng cá nhân sẽ thu lợi nhiều từ sự phát triển của cả nhóm.
- Đặc điểm giao tiếp của Xanh lá cây: hiệu quả rất cao, hoà hợp, ấm áp. Họ linh hoạt, nhiều ẩn dụ, tử tế và nhất quán. Bậc màu Xanh lá cây có khả năng giao tiếp rất tốt, biết cách lắng nghe, thấu hiểu và thể hiện cảm xúc của mình và người khác. Họ cũng biết cách nói những điều lịch sự, tế nhị, không gây xúc phạm hay mâu thuẫn với người khác.
- Bậc màu Xanh lá cây quan tâm đến cảm xúc, nhu cầu và giá trị của bản thân và người khác. Bậc này thường sử dụng những phương pháp như tâm lý học nhân văn, trị liệu nghệ thuật, thiền định, yoga… để khám phá và phát triển bản thân và giúp đỡ cộng đồng. Bậc này cũng thể hiện sự thông cảm, tôn trọng và chấp nhận đối với người khác, đặc biệt là những người yếu thế, bị kì thị hay bị bỏ rơi.
- Chia sẻ những nguồn lực xã hội cho tất cả mọi người. Bậc màu Xanh lá cây không đồng tình với sự phân bổ bất công và lãng phí của những nguồn lực xã hội, như giáo dục, y tế, an sinh… Bậc này muốn mọi người đều có cơ hội và quyền lợi bình đẳng, không phân biệt giàu nghèo, chủng tộc, giới tính…
- Giải phóng con người khỏi sự tham lam và giáo điều. Bậc màu Xanh lá cây phản đối những hệ thống giá trị dựa trên sự tham lam, cạnh tranh, thống trị và độc tài. Bậc này cũng phản đối những hệ thống tín ngưỡng dựa trên sự giáo điều, áp đặt, cực đoan.
- Đánh giá cao sự thoải mái, chống đối lại các nghi thức bó buộc và các trào lưu. Bậc màu Xanh lá cây không thích bị ràng buộc bởi những quy tắc, quy chuẩn hay xu hướng nào. Bậc này muốn tự do sáng tạo và thể hiện bản thân theo cách riêng của mình. Họ thường có phong cách sống, ăn mặc, nói chuyện… rất đa dạng và không theo khuôn mẫu nào.
- Tư duy siêu hình và giàu cảm xúc bắt đầu thay thế dần những phân tích khoa học. Những ý niệm về tâm linh trở lại với thời kỳ này, nhưng không gắn kết vào một giáo chủ độc tôn, một quyền lực tối thượng nào, mà hướng đến một sự hòa hợp lớn không phân chia giáo phái hay tổ chức.
- Hướng tới những nhận thức tâm linh mới. Bậc màu Xanh lá cây không hài lòng với những khái niệm tâm linh truyền thống, mà muốn tìm kiếm những trải nghiệm tâm linh mới mẻ, đa dạng và phong phú. Bậc này thường kết hợp nhiều hướng tâm linh khác nhau, pha trộn Đông – Tây, Kim – Cổ… để tạo ra một hệ thống tâm linh riêng biệt. Họ cũng coi trọng sự hòa hợp giữa các trường phái tâm linh, không phân biệt hay xung đột với nhau.
Các vấn đề thường gặp ở vMeme Xanh lá cây
Bậc màu Xanh lá cây cũng có những vấn đề tâm lý riêng, như:
- Quá xem trọng tập thể: điểm yếu chính của Xanh lá cây. Áp lực về sự đồng thuận này có thể gây bối rối và làm nản lòng những thành viên trong nhóm muốn nói lên ý kiến khác. Bên cạnh đó, chính những cá nhân Xanh lá cây cũng có thể bị mất đi sức sáng tạo và khả năng phản biện khi phải tuân theo những quyết định của tập thể.
- Một điểm yếu khác của Xanh lá cây là dễ cảm thấy hổ thẹn, cảm thấy mình có lỗi với tập thể. Điều này xảy ra khi họ cảm nhận rằng:
- Mình không đáp ứng được sự mong đợi của cộng đồng.
- Mình đã làm sai hoặc không đủ để giúp đỡ những người khác. Họ có thể bị mất đi sự cân bằng khi quá lo lắng và quá trách nhiệm với những vấn đề xã hội.
- Xanh lá cây biết dung nạp nhưng chưa thực sự biết chấp nhận. Họ thường tập hợp người của các vMeme đa dạng để lập thành đội nhóm, nhưng lại không dễ chịu với các cách làm việc khác biệt, không vì mục tiêu chung. Vì có tinh thần tập thể, họ cho rằng mình đang hiểu và tôn trọng những người khác, trong khi thực tế có thể không phải như vậy.
- Bậc màu Xanh lá cây có thể trở nên quá nhiệt tình và quá tin tưởng vào những lý tưởng của mình, đến mức không chịu nghe những ý kiến khác biệt hay phản biện.
- Dễ sa vào ảo tưởng tâm linh. Bậc màu Xanh lá cây có thể bị cuốn vào những trải nghiệm tâm linh không có cơ sở hay kiểm chứng nào, chẳng hạn như những lời tiên tri, những hiện tượng siêu nhiên, những thuyết thần bí siêu hình… Từ đó, họ có thể bị mất đi khả năng tư duy thực tế và tinh thần khoa học biện chứng.
- Hy sinh bản thân mình vì tình yêu thương nhân loại. Bậc màu Xanh lá cây có thể bị mù quáng trong tình yêu với cộng đồng. Đôi khi, điều này có thể dẫn đến sự dung túng quá đáng cho người khác và bạo lực ngược với chính mình. Về lâu dài, họ có thể bị đối xử thiếu tôn trọng và bất bình đẳng, thậm chí lợi dụng.
Kết luận
Bậc màu Xanh lá cây trong lý thuyết Xoắn động thể hiện cho sự phát triển nhận thức về xã hội, cộng đồng và tâm linh của con người. Bậc này có ưu điểm là biết cảm thông, tôn trọng, hợp tác và sáng tạo. Tuy nhiên, họ cũng có nhược điểm là quá xem trọng tập thể, quá nhiệt tình với lý tưởng, dễ sa vào ảo tưởng siêu hình và hy sinh quá độ vì lòng yêu thương. Để phát triển tốt, vMeme Xanh lá cây cần học cách cân bằng giữa bản thân và tập thể, giữa lý tưởng và thực tế. Ngoài ra, Xanh lá cây cũng cần phải mở rộng tầm nhìn và chấp nhận cách phát triển riêng của những bậc khác trong Mô hình Xoắn động.