Bậc màu Xanh da trời là bậc thứ tư trong lý thuyết Mô hình Xoắn động, xuất hiện sau bậc màu Đỏ. Sinh ra từ hỗn loạn của bậc Đỏ, nơi mà mọi người sống theo “luật rừng”, không có trật tự, văn minh, pháp luật. Khi sự hỗn loạn này gây ra hậu quả quá lớn, một người bắt đầu thấy hối hận, hổ thẹn và họ tìm cách để chuộc lỗi, sửa sai. Do đó, bậc Xanh da trời sẽ tìm kiếm một chỗ dựa tinh thần, thường là vào một trật tự siêu nhiên nào đó vượt lên trên nhân loại.
Tinh thần chủ đạo của bậc màu Xanh da trời
Bậc Xanh da trời muốn thiết lập một hệ thống giá trị ổn định, có mục đích và ý nghĩa, dựa trên một Đấng tối cao hoặc một quy luật phổ quát chi phối vạn vật. Ngược lại với thái độ cá nhân, bất chấp người xung quanh của Đỏ, vMeme Xanh da trời đề cao công bằng, công lý.
Họ học cách kiểm soát sự bốc đồng bằng cách sống theo những nguyên tắc đạo đức, đức tin, nhân quả. Người ở bậc Xanh da trời cũng muốn sống cuộc sống có ý nghĩa và mục đích cao cả. Họ thậm chí có thể hy sinh bản thân, “tử vì đạo” bởi tin rằng sự hy sinh này sẽ được tưởng thưởng xứng đáng.
Không chỉ với bản thân, bậc màu Xanh da trời còn muốn thiết lập trật tự và sự ổn định ở mọi nơi. Họ đặt ra hệ thống luật lệ và quy tắc, kỷ luật bản thân và áp đặt kỷ luật lên người xung quanh. Hòa bình, hợp tác và đoàn kết là kim chỉ nam của người trội vMeme Xanh da trời. Với niềm tin rằng mỗi người đều có một sứ mệnh, họ muốn mọi người làm tròn bổn phận của bản thân để thế giới trở nên tốt đẹp hơn.
Các đặc điểm nhận dạng bậc màu Xanh da trời
Bậc màu Xanh da trời có những đặc điểm chính sau đây:
- Tin vào một Đấng tối cao hoặc một quy luật phổ quát chi phối vạn vật. Niềm tin này thay đổi tùy người cụ thể (có thể là Đức tin tôn giáo, niềm tin vào khoa học, hoặc vào cái thiện, vào luật nhân quả…), nhưng cơ chế chung là giống nhau. Bậc Xanh da trời cần nguồn cảm hứng, một hướng dẫn để noi theo.
- Tư duy nhị nguyên, Trắng hoặc Đen. Để ổn định và mang lại trật tự cho tình hình hỗn độn, Xanh da trời mong đợi một hệ thống làm nền tảng cho sự phân biệt đúng sai, thiện ác. Họ cũng xem trọng sự hy sinh cá nhân để đem lại an bình cho tập thể. Họ có thể gây chiến tranh để buộc thiết lập lại hòa bình, có thể tử vì đạo trong sự hân hoan. Bậc này cũng khó chịu với những thứ mơ hồ, không rõ ràng, không có lời giải đáp hay sự phức tạp từ nhiều góc nhìn.
- Những luật lệ được xem là bất biến. Xanh da trời thích mọi điều đều được viết ra rõ ràng, có văn bản. Rất xem trọng việc rèn luyện kỷ luật cá nhân, họ cũng áp đặt kỷ luật lên người xung quanh. vMeme Xanh da trời không thích ai phạm luật hay hành xử vô tổ chức.
- Đề cập nhiều đến “tội lỗi”, “xấu hổ”, đến nỗi gần như là một phần của cuộc sống hằng ngày. Bậc Xanh da trời luôn cảm thấy có trách nhiệm với những gì mình làm, nghĩ, cảm nhận. Niềm vui cuộc đời của vMeme Xanh da trời được xem là đến từ việc hoàn thành bổn phận. Họ có khả năng cống hiến ổn định, lạc quan về tương lai (chấp nhận hy sinh cả đời để nhận tưởng thưởng sau khi chết).
- Đánh giá rất cao lao động và sự giản dị. Bậc Xanh da trời tin rằng mỗi người đều có nhiệm vụ, sứ mệnh của mình và có cảm nhận mạnh mẽ về ý nghĩa của mọi việc trong cuộc sống. Họ coi trọng sự chăm chỉ, trung thực, khiêm tốn, ghét người người lười nhác, ăn không ngồi rồi, kiêu ngạo, phô trương.
Các vấn đề thường gặp ở vMeme Xanh da trời
- Quá cứng nhắc, cố chấp và khư khư giữ lấy niềm tin cá nhân là vấn đề rất thường gặp ở vMeme Xanh da trời. Họ có thể bị mắc kẹt trong những quy tắc và không thể sáng tạo hay cải tiến. Họ cũng có thể bị bỏ lại phía sau, không thích ứng được với những thay đổi của thời đại, của xã hội.
- Bậc Xanh da trời có thể bị áp lực quá nhiều từ những tiêu chuẩn, kỳ vọng, trách nhiệm mà họ đặt ra cho bản thân hoặc nhận từ người khác. Do đó, họ có thể luôn lo lắng về những hậu quả, hình phạt, cảm giác tội lỗi và vô dụng vì không làm đúng những gì được yêu cầu.
- Quá khắt khe, khó chấp nhận với những người hoặc những thứ mà họ cho là không đúng. Điều này khiến vMeme Xanh da trời dễ bị người khác xa lánh, ghét bỏ hoặc sợ hãi. Đồng thời họ cũng dễ xung đột với những người có tư duy mở, khác biệt và đa dạng.
Kết luận
Nhìn chung, vMeme Xanh da trời là những người trưởng thành, đáng tin cậy và có tinh thần trách nhiệm cao. Để không trở nên cực đoan, bậc Xanh da trời cần cố gắng tránh sự cứng nhắc, tự áp lực cũng như khắt khe với người xung quanh. Bậc màu Xanh da trời là bậc phát triển quan trọng trong mô hình Spiral Dynamics, đánh dấu sự trưởng thành, ổn định của một người.